Έχουν περάσει
πάνω από 13 χρόνια από την απόλυσή μου από το ΕΣ και πρόσφατα ένα άσχετο
γεγονός μου έφερε στο νου την περίφημη «τελαμώνα», την υφασμάτινη θήκη όπου
μέσα ήταν ραμμένες μια με δύο γεμάτες γεμιστήρες και που παραδίδεται στους
σκοπούς πολλών μονάδων -δυστυχώς και των ειδικών δυνάμεων- μαζί με μια ανοιχτή,
«για περίπτωση ανάγκης». Η ανάμνηση αυτή μου υπενθύμισε μια πραγματικότητα που
όλοι όσοι ασχολούνται με τον χώρο της άμυνας γνωρίζουμε: την έλλειψη ρεαλισμού
στο τομέα των κανόνων εμπλοκής τουλάχιστον σε χαμηλά κλιμάκια και κυρίως στη
φύλαξη στρατοπέδων.
Του Παναγιώτη Α. Καράμπελα* - 14/04/2014
Η αντίφαση είναι εξωφρενική. Ενώ δίδεται στο
στρατιώτη μια ανοιχτή γεμάτη γεμιστήρα, η τελαμώνα είναι ραμμένη. Το αποτέλεσμα
είναι η ουσιαστική αχρήστευση των εν λόγω διαθέσιμων πυρομαχικών, καθώς για να
αποκτήσει πρόσβαση σε αυτά, θα πρέπει να ασχοληθεί με το άνοιγμα/ξήλωμα/σκίσιμο
της τελαμώνας… Και όλα αυτά θα κληθεί να τα κάνει εν μέσω, προφανώς, πυρών του
επίδοξου εισβολέα. Οι δικαιολογίες που έχουν ακουστεί για τούτο τον παραλογισμό
είναι οι ακόλουθες:
1. Τις ράβουμε για να μην κλέβονται οι σφαίρες.
2. Τις ράβουμε για να μην χάνεται χρόνος στο
μέτρημα σε κάθε αλλαγή των σκοπών.
3. Εμπιστεύεσαι τους φαντάρους με τόσα
πυρομαχικά; Ποιος θα τρέχει μετά αν γίνει κάτι;
Το γιατί είναι εξωφρενικές αυτές οι
δικαιολογίες, αν και αυταπόδεικτο, θα προσπαθήσω εν συντομία να το εξηγήσω.
Για την πρώτη δικαιολογία περί κλοπών, η
απάντηση είναι «μα δίδεται και μια
ανοιχτή γεμιστήρα. Αν θέλουν δεν μπορούν από εκεί να κλέψουν;». Σου λένε
όμως: «Γι αυτό μετράμε τις σφαίρες στην
ανοιχτή». Και όταν τους λες: «Ε, ας
τις μετράνε και από τις υπόλοιπες γεμιστήρες», έρχεται η ως άνω δικαιολογία
υπ.αρ.2. Ο…χαμένος χρόνος. Για να μη χαθεί χρόνος, λοιπόν, προτιμούν να κάνουν κατ’
ελάχιστον προβληματική τη πρόσβαση του στρατιώτη στις σφαίρες του σε περίπτωση
ανάγκης!
Υπάρχουν, βεβαίως, κι εκείνα τα περιστατικά όπου
σε καταμετρήσεις πυρομαχικών που ήταν σε τελαμώνες, εντοπίστηκαν απώλειες για
τον απλούστατο λόγο ότι κάποιος «πονηρός», είχε ανοίξει τη τελαμώνα όσο
χρειαζόταν, είχε βγάλει 2-3 σφαίρες μόνο, για να μην αλλοιωθεί το βάρος
εμφανώς, και την είχε…ξαναράψει.
Κι ερχόμαστε στη τρίτη δικαιολογία που είναι και
ο ουσιαστικός λόγος για το φαινόμενο «τελαμώνα» στον 21ο αιώνα. Η
εμπιστοσύνη στον Έλληνα στρατιώτη και κυρίως τον έφεδρο. Στην προσπάθειά τους
τα στελέχη να αποφύγουν τυχών κακοτοπιές, προτιμούν να περιορίσουν την άμεση
πρόσβαση των στρατιωτών σε πυρομαχικά. Κι ενώ θα μπορούσαν απλά να μη δώσουν
επιπλέον γεμιστήρες (που θα ήταν λάθος κι αυτό), υπακούουν στην απλή κοινή
λογική που λέει ότι αν υπάρξει ανάγκη θα τα χρειαστούν. Έτσι τα δίδουν μεν αλλά…ραμμένα
δε! Ερχόμαστε, δηλαδή, στην ίδια αδιέξοδη σειρά σκέψεως στην οποία έχει
περιέλθει πολλές φορές ο Ο.Η.Ε., όπου ενώ έχει βαμμένα τα οχήματά του λευκά για
να ξεχωρίζει ως ουδέτερη ειρηνευτική δύναμη, αναγκάζεται λόγω των συνθηκών
να…τα κρύβει κάτω από δίκτυα παραλλαγής και κλαδιά, μια εικόνα που είδαμε αρκετές
φορές κατά την διάρκεια του Γιουγκοσλαβικού εμφυλίου…