Προς νοήμονες

Ανήκω στο σιωπηλό πλήθος των Ελλήνων το οποίο βλέπει να υποτιμάται η Νοημοσύνη του και να απαξιώνεται η Γνώση, η Πείρα και η Λογική του από τους πολιτικούς και τα ΜΜΕ, και το οποίο διαπιστώνει καθημερινά ότι του αφαιρείται η Ελευθερία του, απειλείται η Δημοκρατία του, και ότι η Ευρώπη μετατρέπεται σε ένα εκτεταμένο Δικτατορικό Καθεστώς στο οποίο η Ελλάς είναι σφάλμα να ανήκει.

Ουδέποτε οι Έλληνες ήσαν ρατσιστές αφού έχουν ζήσει αρμονικά τόσα χρόνια ως υπήκοοι σε Αυτοκρατορίες όπως η Βυζαντινή, και ως πρόσφυγες, λόγω των Οθωμανών Τούρκων δυναστών τους, σε φιλόξενες Αυτοκρατορίες όπως της Ρωσίας, της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Αυστρο-Ουγγαρίας.

Ο αντιρατσιστικός νόμος, ο οποίος έρχεται από την Ευρώπη με Κοινοτική Οδηγία να εφαρμοσθεί και στην Ελλάδα, είναι ο κατάπτυστος Νόμος Γκεϋσώ ο οποίος ποινικοποιεί τη Γνώμη (Νόμος Γκεϋσώ: «Το Αδίκημα της Γνώμης»)!!! Βάσει του Νόμου Γκεϋσώ συνελήφθη ο διανοητής της Γαλλικής Αριστεράς (Μωαμεθανός το θρήσκευμα) Ακαδημαϊκός Roger Garodu και καταδικάστηκε σε 3 χρόνια φυλάκιση, διότι έγραψε βιβλίο στο οποίο διετείνετο ότι τα Εβραϊκά θύματα του Ολοκαυτώματος (από τους Γερμανούς Ναζί) δεν ήσαν 6 εκατομμύρια αλλά πολύ πιο λίγα. Και βέβαια, για κάθε έντιμο άνθρωπο, είτε ήταν 6 εκατομμύρια, είτε 2 εκατομμύρια, είτε 6 μόνον άνθρωποι, είναι ένα γεγονός τρομερό, ανεπίτρεπτο και πρέπει πάντοτε να θεωρείται ως αποτρόπαιο έγκλημα κατά της Ανθρωπότητος, όπως άλλωστε και κάθε άλλη Γενοκτονία, όπως των Αρμενίων, των Ελλήνων του Πόντου και της Μικράς Ασίας (από τους Τούρκους) των Ρομά και άλλων κοινωνικών ομάδων (από τους Γερμανούς Ναζί).

Η Νέα Δομή Ενόπλων Δυνάμεων και η Εθνική μας λήθη

Πολλά έχουν γραφτεί και πολλά έχουμε διαβάσει τα τελευταία χρόνια και κυρίως τις τελευταίες ημέρες αναφορικά με την Νέα Δομή των Ενόπλων Δυνάμεων. Πολλές απόψεις με λίγες σχετικά διαφορές μεταξύ τους, πράγμα που ομολογουμένως δείχνει, αν μη τι άλλο, την ύπαρξη μιας διαμορφωμένης άποψης από τον ειδικό τύπο για το τι χρειάζεται σε γενικές γραμμές να γίνει για τον εξορθολογισμό της αμυντικής ικανότητας της χώρας μας. Και είναι κάτι θετικό, γιατί δείχνει και την ωριμότητα που υπάρχει σε μεγάλο μέρος των αναλυτών μας. Όμως, υπάρχει και ένα ιδιαιτέρως αρνητικό όσο και ανησυχητικό κοινό στοιχείο σε όλες αυτές τις αναλύσεις…

Του Παναγιώτη Α. Καράμπελα* - 04/06/2013

Είναι δεδομένο ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας επί σειρά ετών μετά την πτώση του «Υπαρκτού Σοσιαλισμού» είχαν μείνει προσκολλημένες σε δομές παρωχημένες, δαπανηρές και εν τέλει αναποτελεσματικές. Για πολλά χρόνια οι Ειδικές Δυνάμεις ήταν παραμελημένες, η έννοια της κινητικότητας και της μη στατικής άμυνας αντιμετωπιζόταν με…άγνοια στην αρχή και διστακτικότητα στη συνέχεια. Η ανάγκη για αναδιοργάνωση, λοιπόν, άρχισε να υπάρχει από πολύ νωρίς και ξοδεύτηκαν πολλά κιλά μελάνι στον ειδικό τύπο με προτάσεις, παρατηρήσεις και πιέσεις. Είναι γεγονός ότι από τα κυριότερα χαρακτηριστικά αυτών των προτάσεων ήταν η πολύ ορθή επιχειρηματολογία υπέρ του κλεισίματος πολλών στρατοπέδων και η συγκέντρωση των μονάδων τους σε λιγότερα αλλά μεγαλύτερα στρατόπεδα, όπου όσες τελούν υπό κοινή επιχειρησιακή διοίκηση να είναι -κατά το δυνατό- συγκεντρωμένες, με μεταφορά τους ταυτόχρονα στο χώρο ευθύνης της ΑΣΔΕΝ και του 4^ου ΣΣ.

Το ιδιαίτερα, όμως, ανησυχητικό κοινό σημείο όλων των αναλύσεων βρίσκεται σε ένα μέρος της επιχειρηματολογίας αυτής. Σχεδόν όλες οι αναλύσεις, όχι μόνο του ειδικού τύπου αλλά και στρατηγικών ινστιτούτων, πολιτικών και στρατιωτικών προσωπικοτήτων, δεν παρέλειπαν να υπερτονίζουν την εξάλειψη πλέον απειλών από το Βορρά και την επιτακτική απομάκρυνση των Ενόπλων Δυνάμεων από εκεί, με την εξαίρεση ίσως κάποιων μικρών φρουρών. Έτσι, είδαμε πρόσφατα ακόμα ένα άρθρο, αυτή τη φορά του από το κ. Θάνο Ντόκο γενικό διευθυντή του ΕΛΙΑΜΕΠ, όπου ονοματίζει μάλιστα μια προς μια τις χώρες του Βορρά που ΔΕΝ αποτελούν κατ’ αυτόν καμία απειλή για την πατρίδα μας: Αλβανία,  ΠΓΔΜ, Βουλγαρία. Αν και για την τελευταία δεν έχω κανένα ιδιαίτερο πρόβλημα να παραδεχτώ ότι όντως δεν αποτελεί ιδιαίτερη απειλή, παρά το 1.000.000 τούρκων που διαβιούν αλλά και δραστηριοποιούνται πολιτικά εκεί, δεν μπορώ να πω το ίδιο για τα Σκόπια και πολύ περισσότερο για την Αλβανία.

«Κούρεμα» καταθέσεων, κρατικές συναλλαγές και η «πολιτική προστυχιά»

Ένα κράτος που θέλει να είναι σοβαρό, πρέπει να κάνει τις συναλλαγές με τους πολίτες του πάνω από το τραπέζι. Η λύση της ουσιαστικής κατάσχεσης των καταθέσεων στην Κύπρο, πέραν του ότι υπάρχει σοβαρή περίπτωση όλοι να τρέξουν να βγάλουν τις υπόλοιπες καταθέσεις τους μαζικά την Τρίτη, και επομένως η λύση αυτή ήταν ελεεινά λανθασμένη γιατί αγνοεί την ψυχολογία του κόσμου (και οικονομία=ψυχολογία), είναι και «πολιτικά ανήθικη»! Μιλάμε για «πολιτικά πρόστυχη» κίνηση, για «κρατικό ριφιφί».

Του Παναγιώτη Α. Καράμπελα* - 17/03/2013

Υπάρχει λόγος που σου στέλνουν στο σπίτι το εκκαθαριστικό της Εφορίας και δεν σου αφαιρούν το ποσό κατευθείαν από το λογαριασμό σου. Οι συναλλαγές είναι καθαρές. Αυτό που έγινε ο κόσμος έξω το λέει στην καθομιλουμένη, στη γλώσσα του απλού λαού -και συγγνώμη για την αγοραία έκφραση- «πουστιά»! «Την ώρα που κοιμάσαι κορόιδο πολίτη, εγώ μέσα στη νύχτα σου άνοιξα τον λογαριασμό και σου πήρα ότι γούσταρα», είπε ουσιαστικά η πολιτεία στους πολίτες της.

Και έχουν το θράσος να λένε ότι «είναι δάνειο που θα το δώσουμε πίσω όταν...βγάλουμε τα πετρέλαια»!!! Έτσι παίρνεις δάνειο από τον φίλο ή τον συγγενή σου; Του ανοίγεις την ώρα που κοιμάται το πορτοφόλι, του παίρνεις τα λεφτά και μετά του λες «αν ψάχνεις τα λεφτά σου, να ξέρεις τα δανείστηκα και θα σου τα ξαναδώσω όταν θα γίνω πλούσιος. Δε σε χάλασε;;» Έτσι παίρνετε δάνειο από την τράπεζα; Γιατί εγώ ξέρω ότι υπογράφεις ένα τόνο χαρτιά, μεγέθους ίσα με το κατάπτυστο λεξικό του Μπαμπινώτη, και σε κάθε σελίδα εξασφαλίζεται η τράπεζα-δανειστής.

Και φυσικά ο λόγος που το ριφιφί έγινε εν μέσω της νυκτός, είναι επειδή ήξεραν ότι αν είχε ανακοινωθεί το…υποχρεωτικό δάνειο (τι μου θυμίζει αυτό), ο κόσμος θα έτρεχε να τραβήξει τις καταθέσεις του. Οπότε, είπαν, «στη ζούλα, παίδες»! Είναι ακριβώς η ίδια λογική με τον ληστή. Πάει με το όπλο στη τράπεζα για το ενδεχόμενο οι άνθρωποι της τράπεζας να μην θελήσουν να του…δανείσουν τα λεφτά που θέλει.

Για τελευταίο άφησα κάτι που θεωρώ θεμελιώδες. Η πράξη αυτή θίγει με απόλυτο τρόπο την πλέον θεμελιώδη συμφωνία μεταξύ τραπεζών και πελατών. Η πρώτη και βασικότερη λειτουργία και ουσιαστικότερη υπηρεσία των τραπεζών υπήρξε από την πρώτη στιγμή η ασφαλής φύλαξη των χρημάτων των εκάστοτε πελατών. Η συμφωνία, δηλαδή, των δύο μερών ότι ο πελάτης θα καταθέσει τα χρήματά του στην τράπεζα και αυτή θα του τα προστατέψει με κάποιο συμφωνημένο χρηματικό αντίτιμο. Ο πελάτης κερδίζει σε ασφάλεια και η τράπεζα σε κεφάλαια. Τώρα όμως, οι τράπεζες -και κυρίως με τον τρόπο που έγινε η κλοπή ουσιαστικά των καταθέσεων από το κράτος- τι είπαν στους πελάτες τους; «Όταν βλέπατε το 5^ο όνειρό σας, χωρίς φυσικά να το γνωρίζετε ή να έχω την έγκρισή σας, έδωσα μέρος των χρημάτων που μου εμπιστευτήκατε σε κάποιους τύπους που μου τα ζήτησαν. Τώρα, βρείτε τα με αυτούς!»

Τι θα κάνει όμως, το τραπεζικό σύστημα τώρα που ο κόσμος έχασε την εμπιστοσύνη του στη βασικότερη υπηρεσία που ωθούσε τους πελάτες να καταθέτουν τις οικονομίες τους σε αυτό; Πως ξαναχτίζεται αυτή η εμπιστοσύνη; Πως μπορεί να καθησυχαστεί ο πελάτης ότι δεν θα ξανασυμβεί με τον ίδιο ακριβώς τρόπο κιόλας το ίδιο ριφιφί; Πως θα σταματήσει το πολύ πιθανό κύμα μαζικών αναλήψεων; Και εν τέλει, πως αυτό θα είναι καλύτερο, αρχικά για το τραπεζικό σύστημα που υποτίθεται κάποιοι προσπαθούν να σώσουν και κατ’ επέκταση για την Κυπριακή οικονομία, η διάσωση της οποίας είναι και το τελικό ζητούμενο;

Ο Αναστασιάδης, πριν κλείσει μήνας από την εκλογή του, αποδείχθηκε «παπατζής». Και η πολιτική ατιμία του γίνεται ακόμα πιο οδυνηρά πρόδηλη, από την δήλωσή του της 12^ης Φεβρουαρίου 2013 όπου…ξεκαθάριζε κάποια πράγματα. http://www.youtube.com/watch?v=ABMRrxNHwSs

Τελικά, έχει όντως πολύ μεγάλα κοιτάσματα και η Κύπρος…

*  Ο Παναγιώτης Α. Καράμπελας είναι Στρατηγικός και Πολιτικός Αναλυτής με εξειδίκευση στην Επικοινωνιακή Πρόληψη και Διαχείριση Κρίσεων και μέλος του Ελληνικού Κέντρου Ευρωπαϊκών και Διεθνών Αναλύσεων (ΕΛ.Κ.Ε.Δ.Α.).

http://elkeda.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=2774:20032013-----a---&catid=36:2010-01-10-17-22-22&Itemid=86

http://www.e-grammes.gr/article.php?id=5827

Υπερβατικές σκέψεις για το θέμα των ναυπηγείων

Η ιστορία με τον ναυπηγοεπισκευαστικό τομέα της χώρας έχει καταστεί φαρσοκωμωδία και μάλιστα χαμηλοτάτου επιπέδου και το χειρότερο όλων είναι ότι κανείς αρμόδιος δεν φαίνεται να έχει συνειδητοποιήσει την ευθύνη που έχει. Οι μέρες απραξίας περνάνε για να γίνουν εβδομάδες αγωνίας και με τη σειρά τους μήνες απελπισίας… Όσο περνάει ο καιρός τόσο δυσκολότερο γίνεται το πρόβλημα και τόσο πιο υπερβατική, συνολική, και ξεκάθαρα πολιτική λύση απαιτεί.

Του Παναγιώτη Α. Καράμπελα*

Έτσι όπως έχει διαμορφωθεί η κατάσταση, οι κυβερνώντες θα έπρεπε να έχουν καταλάβει ότι η λύση αργά ή γρήγορα θα τους φέρει σε κάποιας μορφής αντιπαράθεση με την Τρόικα. Αν δεν το έχουν καταλάβει, τότε απλά επιβεβαιώνουν με ακόμα ένα τρόπο την επικίνδυνη ανικανότητά τους. Κι αυτό διότι, είτε τα ναυπηγεία Σκαραμαγκά (ΕΝΑΕ) θα κλείσουν και η κυβέρνηση θα τρέχει να εξασφαλίσει τους εργαζομένους και τα υποβρύχια υπό τον φόβο μάλιστα της λαϊκής οργής και της αντιπολίτευσης που θα τους «σταυρώσουν», είτε θα αναγκαστεί να επέμβει δραστικά με αποτέλεσμα να πρέπει να έρθει σε μια συνεννόηση με την Τρόικα, που σίγουρα δεν θα είναι εύκολη…

Δεδομένης, λοιπόν, της αναπόφευκτης σύγκρουσης με τη Τρόικα, θα ήταν καλύτερο, αν μη τι άλλο, αυτή να γίνει τώρα στα πλαίσια μιας πρωτοβουλίας της κυβέρνησης να σώσει τα ναυπηγεία και όχι μετά από βιαστικές «πυροσβεστικές» αποφάσεις αφού θα έχει γίνει το κακό.

Η πρόταση…

Τα προβλήματα που πρέπει να λυθούν είναι:

   1.   Η προβληματική σύμβαση για τα υποβρύχια και η παράδοσή του στο ΠΝ.

   2.  Η απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για απαγόρευση ναυπήγησης πλοίων παρά μόνο για το ΠΝ, εξαιτίας της μη επιστροφής των περίπου 500 εκατομμυρίων Ευρώ (με τους τόκους) στο Ελληνικό Δημόσιο από παράνομες επιχορηγήσεις περασμένων ετών.

   3.   Το υπαρκτό χρέος περίπου 350 εκατομμυρίων Ευρώ στον ΟΣΕ.

  4.   Η εξασφάλιση της επιβίωσης αυτού του τόσο σημαντικού κομματιού της αποστεωμένης Ελληνικής βιομηχανίας.

   5.   Η σωτηρία των θέσεων εργασίας ενός, μάλιστα, τόσο εξειδικευμένου προσωπικού.

Η πρόταση που θα ικανοποιήσει όλες τις πλευρές, συνίσταται σε έναν ελιγμό που περιλαμβάνει σε ένα σκέλος του μια…απαγορευμένη λέξη για την κυβέρνηση: την κρατικοποίηση. Πως ακριβώς, όμως;

Το σκεπτικό είναι το εξής:

Το κράτος κρατικοποιεί σε πρώτη φάση τα ΕΝΑΕ. Σημειωτέον, ότι ο Ισκαντάρ Σάφα δεν πλήρωσε κανένα ουσιαστικό ποσό για την αγορά των ΕΝΑΕ. Το κόστος για να απομακρυνθεί ο κ. Σάφα, λοιπόν, θα είναι από ανύπαρκτο έως αμελητέο και σίγουρα πολλές τάξεις μεγέθους μικρότερο από τα λεφτά που ήδη έχουμε καταβάλει και κινδυνεύουμε να χάσουμε ανεπιστρεπτί, που υπολογίζονται συνολικά σε περίπου 3 δις Ευρώ!...

Όντας, πλέον ο νέος ιδιοκτήτης των ΕΝΑΕ το Ελληνικό Δημόσιο, προχωράει σε αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου με ποσό ίσο προς τις οφειλές των ΕΝΑΕ προς το δημόσιο, τον ΟΣΕ, τους εργαζομένους και κάθε άλλον που νομίμως και τελεσίδικα έχει λαμβάνειν από τα ως άνω ναυπηγεία. Κατόπιν, με απόφαση των ναυπηγείων, δηλ. του ίδιου του κράτους πάλι, επιστρέφει τις παράνομες επιχορηγήσεις στο δημόσιο και αυτομάτως απελευθερώνεται κατ’ αυτό τον τρόπο από την επώδυνη και καταστροφική απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Έτσι το μεγαλύτερο μέρος του ποσού της αύξησης μετοχικού κεφαλαίου επιστρέφει άμεσα στα κρατικά ταμεία και πάλι! Σε δεύτερη φάση πληρώνονται τα υπόλοιπα χρέη προς ΟΣΕ, εργαζομένους κτλ.

Ταυτόχρονα, έχει ανοίξει και ο δρόμος για την τροποποίηση των όρων της Σύμβασης για τα υποβρύχια προς όφελος του δημοσίου και με τρόπο που να την καθιστά λειτουργική και επωφελή και για τα ΕΝΑΕ.  

Το καλύτερο κομμάτι του ελιγμού, όμως, είναι ότι μετά από αυτές τις κινήσεις, τα ναυπηγεία είναι εξυγιασμένα και έτοιμα για μια πάρα πολύ επικερδή ιδιωτικοποίηση. Η αξία της τεράστιας επιφάνειας των ναυπηγείων απλά και μόνο ως ακίνητη περιουσία, σαν έκταση -ο χώρος δηλαδή της…παραλίας, χωρίς τις λοιπές εγκαταστάσεις- έχει real estate value που μπορεί και να προσεγγίζει το 1 δις Ευρώ! Αν προστεθούν τα κτήρια, ο μηχανολογικός εξοπλισμός, το εξειδικευμένο προσωπικό, τα συμβόλαια-«προίκα» των Τ-214, η μεγαλύτερη δεξαμενή graving στη Μεσόγειο (Δεξαμενή Νο5) και φυσικά το γεγονός ότι δεν θα χρωστάει ούτε σέντ, αν μη τι άλλο, τα ΕΝΑΕ θα έχουν μετατραπεί σε μια παγκοσμίως ιδιαίτερα περιζήτητη «νύφη», κάτι που θα αποφέρει ένα ποσό που λογικά θα υπερκαλύψει την ομολογουμένως μεγάλη αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, αφήνοντας και κάποιο κέρδος στα κρατικά ταμεία.

Αυτό λοιπόν, όπως είναι φυσικό, θα είναι και το πιθανό σημείο τριβής με την Τρόικα, αλλά ταυτόχρονα και το καλύτερο επιχείρημα. Κι εδώ είναι που θα πρέπει να φανεί η αποφασιστικότητα -αν υπάρχει- της κυβέρνησης. Όμως, οποιαδήποτε άλλη εναλλακτική θα είναι πολύ χειρότερη. Η κυβέρνηση πρέπει να πείσει! Δεδομένου ότι ουσιαστικά το Δημόσιο θα ιδιωτικοποιήσει ξανά τα ναυπηγεία και θα πάρει τουλάχιστον τα λεφτά του πίσω, το εγχείρημα να πεισθεί η Τρόικα δεν θα πρέπει να είναι τόσο δύσκολο.

Ανακεφαλαιώνοντας, από την πρόταση προκύπτουν τα ακόλουθα οφέλη:

1.    Απελευθερώνονται πλήρως τα ναυπηγεία από την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, και χωρίς περιορισμούς μπορούν να κινηθούν σε ολόκληρο το ναυπηγικό φάσμα, εμπορικό και στρατιωτικό και στο εσωτερικό και εξαγωγικά.

2.      Τα ΕΝΑΕ δεν θα έχουν απολύτως κανένα χρέος σε κανένα.

3.      Θα έχουν ως «προίκα» τα λειτουργικά και εξορθολογισμένα συμβόλαια των υποβρυχίων.

4.      Το ΠΝ θα παραλάβει τα υποβρύχια που χρειάζεται.

5.   Θα έχουν σωθεί κυριολεκτικά χιλιάδες θέσεις εργασίας, δεδομένου ότι τα ναυπηγεία δίνουν δουλειά και σε δεκάδες άλλες μικρότερες σχετικές επιχειρήσεις της περιοχής.

6.  Θα έχει σωθεί και εξυγιανθεί ένα μεγάλο κομμάτι της ναυπηγοεπισκευαστικής δυνατότητας της χώρας.

7.    Το δημόσιο θα τα έχει πράξει όλα αυτά ενδεχομένως βγάζοντας και κάποιο κέδρος. Κι ακόμα κι αν δεν βγει κέρδος και μπει και πενήντα ή εκατό εκατομμύρια μέσα το δημόσιο, το όφελος είναι εμφανές αν κανείς αναλογιστεί τα σχεδόν 3 δισεκατομμύρια Ευρώ που θα έχει σώσει, μαζί φυσικά με όλα τα προαναφερθέντα…

Σε δεύτερο χρόνο, θα μπορούσε να προχωρήσει και μια αντίστοιχη κίνηση και για τα Ναυπηγεία Ελευσίνας με τελικό στόχο την ενοποίηση των δύο σε ένα Ενιαίο Ναυπηγικό Φορέα, όπως έχει γραφτεί τόσες φορές έως τώρα. Σε αυτή τη περίπτωση θα ήταν παραπάνω από θεμιτή και μια έστω και μικρή συμμετοχή του κράτους στο τελικό σχήμα.

Αυτή είναι απλά η ραχοκοκκαλιά μιας ιδέα. Μια κάπως υπερβατική πρόταση, σίγουρα, που θα χρειαστεί δουλειά στις λεπτομέρειές της. Όμως, αν έχει κανείς κάποια καλύτερη ιδέα, που να εξασφαλίζει τα ίδια ή και καλύτερα αποτελέσματα με το ίδιο ή και μικρότερο κόστος, παρακαλώ να μας την πει λίγο γρήγορα. Ένα είναι σίγουρο: αργά ή γρήγορα η κυβέρνηση θα βρεθεί μπροστά σε διλήμματα γι αυτό το ζήτημα, που θα κάνουν τις δυσκολίες αυτής της πρότασης να φαντάζουν σαν…ευλογία.

*  Ο Παναγιώτης Α. Καράμπελας είναι Στρατηγικός και Πολιτικός Αναλυτής με εξειδίκευση στην Επικοινωνιακή Πρόληψη και Διαχείριση Κρίσεων και συνεργάτης του Ελληνικού Κέντρου Ευρωπαϊκών και Διεθνών Αναλύσεων (ΕΛ.Κ.Ε.Δ.Α.).

http://elkeda.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=2595:19012013-------&catid=48:2012-07-11-18-52-16&Itemid=101

Απαντώντας στο ‘Γιατί δεν πρέπει να ανακηρύξουμε ΑΟΖ’

Δύσκολα μπαίνω στην διαδικασία να απαντήσω σε άρθρα που διαβάζω. Όμως, αυτά που διάβασα στο άρθρο του κ. Κωνσταντακόπουλου με το τίτλο «Γιατί δεν πρέπει να ανακηρύξουμε ΑΟΖ!» (προσωπικά το βρήκα στον ιστοχώρο του Onalert.gr στη διεύθυνση http://www.onalert.gr/stories/aoz-anakirixi-aigaio-konstantakopoulos) δεν είναι εύκολο να μείνουν αναπάντητα. Θα επιχειρήσω να απαντήσω με επιχειρήματα σημείο προς σημείο τους ισχυρισμούς του εν λόγω άρθρου, με την ελπίδα να συνεισφέρω κι εγώ κάποιες σκέψεις σε αυτόν το διάλογο που έχει ξεκινήσει και για να μπουν και κάποια πράγματα στη θέση τους.

Του Παναγιώτη Α. Καράμπελα*

Για τις γενικές θέσεις του κου Κωνσταντακόπουλου σχετικά με το Μνημόνο και πως οδηγηθήκαμε σε αυτό, σε γενικές γραμμές συμφωνώ και δεν θα μπω σε αυτό το θέμα καθώς είναι ένα κεφάλαιο από μόνο του. Το πρώτο σημείο, λοιπόν, που ξεχωρίζει στο άρθρο είναι η κεκαλυμμένη πεποίθηση του συγγραφέα του, ότι επί της ουσίας, δεν υπάρχουν κοιτάσματα. Λέω κεκαλυμμένη γιατί, φαντάζομαι, για δεοντολογικούς λόγους αφήνει ένα περιθώριο να υπάρχουν, αλλά λέω και πεποίθησης διότι ο τρόπος με τον οποίο εκφράζεται υποδηλώνει με σαφήνεια για τον προσεκτικό αναγνώστη το ποια είναι η πραγματική του άποψη. Μιλάει για «απάτες», «ψέμματα» κτλ. με μεγάλη ευκολία. Θα μου πείτε: «Είναι κακό να μην πιστεύει κάποιος στην ύπαρξη σοβαρών κοιτασμάτων στην Ελλάδα;». Η απάντηση είναι πως όχι, δεν είναι κακό, επιφανειακής αναλύσεως είναι. Και το κακό με αυτό είναι ότι συμπαρασύρει σε λάθος ατραπούς μια ολόκληρη σοβαρή συζήτηση που έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό για την ανακήρυξη και οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Ελλάδας. Και δυστυχώς, δεν προκύπτει μόνο αυτό το θέμα από το άρθρο.

Τα κοιτάσματα, τα «μπακάλικα» και η…αστρονομία

Ο κ. Κωνσταντακόπουλος πολύ σωστά ισχυρίζεται ότι οι διαθέσιμες πληροφορίες για το τι υπάρχει στο υπέδαφος της Ελλάδας είναι είτε ελάχιστες είτε ιδιαιτέρως καλά κρυμμένες από τους φορείς ή τις εταιρίες εκείνες που τις έχουν στα χέρια τους. Όμως, υπάρχουν κι άλλα στοιχεία τα οποία μπορούν να μας βοηθήσουν να καταλάβουμε την κατάσταση, τα οποία για κάποιο λόγο δεν λαμβάνει υπ’ όψιν του ο συγγραφέας του άρθρου. Γιατί μπορεί στοιχεία να μην μπορεί ο καθένας να βρει…«στο μπακάλικο της γειτονιάς», όμως μπορεί κανείς να καταλάβει τι συμβαίνει από τη δραστηριότητα που υπάρχει διεθνώς σχετικά με αυτό το ζήτημα.

Όπως, λοιπόν, οι αστρονόμοι ανακαλύπτουν την ύπαρξη ενός πλανήτη, όχι επειδή το βλέπουν, αλλά από την επιρροή του στη τροχιά του αστεριού γύρω από το οποίο περιστρέφεται, έτσι κι εμείς μπορούμε με σχετική ασφάλεια να πούμε ότι κάτι σοβαρό και περισσότερο από ευχολόγια υπάρχει στη περιοχή μας, κρίνοντας από:

α)  την στάση της εταιρίας που κάνει τις έρευνες,

β)  τον αριθμό και τη σοβαρότητα των υποψηφίων εταιριών που έχουν δείξει ενδιαφέρον,

γ)   τα κοιτάσματα που έχουν βρεθεί σε κοντινές αποστάσεις περιμετρικά  μας, και

δ)  τη στάση της Τουρκίας.

Κι εξηγούμαι: Η συμφωνία που έχει γίνει με την νορβηγική εταιρία PGS για τις σεισμικές έρευνες σε Ιόνιο και νοτίως της Κρήτης, προβλέπει ότι το κόστος των ερευνών θα καλυφθεί από την πώληση των αποτελεσμάτων από την PGS στις λοιπές ενδιαφερόμενες εταιρίες. Η εν λόγω εταιρία θεωρείται από τις μεγαλύτερες και σοβαρότερες του χώρου στο κόσμο. Ως εκ τούτου, δεν υπήρχε περίπτωση να ξεκινήσει τέτοιες δαπανηρές έρευνες αν δεν είχε κάνει την σχετική βολιδοσκόπηση των προθέσεων της αγοράς αναφορικά με την ύπαρξη ή μη ενδιαφέροντος απόκτησης των αποτελεσμάτων αυτών. Το γεγονός ότι μπήκε στη διαδικασία, όπως και οι άλλες εταιρίες που είχαν καταθέσει φάκελο συμμετοχής μαζί με την PGS, μας δείχνει αν μη τι άλλο, ότι υπάρχει σαφέστατο ενδιαφέρον μεγάλων εταιριών να πληρώσουν μεγάλα ποσά απλά και μόνο για τα σεισμικά δεδομένα. Αυτές οι εταιρίες είναι που έχουν τα «επτασφράγιστα» αρχικά στοιχεία που δεν έχουμε εμείς οι υπόλοιποι, όπως σωστά λέει ο κ. Κωνσταντακόπουλος. Επαγωγικά, λοιπόν, μπορούμε να καταλάβουμε τη σοβαρότητα των όσων ξέρουν.

Τα δε κοιτάσματα που έχουν βρεθεί περιμετρικά της χώρας είναι τουλάχιστον ικανοποιητικά για να μας δίνουν ουσιαστικές και βάσιμες ελπίδες: Αλβανία, Λιβύη, Αίγυπτος, Κύπρος, Ισραήλ. Η δε στάση της Τουρκίας, μιας χώρας που δεν κάνει απρόσεκτες κινήσεις εύκολα στο επίπεδο της στρατηγικής, μας δείχνει ότι κάτι παραπάνω από «μαζική παραπλάνηση», «βουνό από ψέμματα και ανακρίβειες» υπάρχει…

Όπως φαντάζομαι θα έχετε παρατηρήσει, δεν μπαίνω καν στο πειρασμό να επικαλεσθώ γεωλογικά στοιχεία και λοιπά επιστημονικά δεδομένα περί διαφόρων ομοιοτήτων, π.χ. των υπογείων πετρωμάτων, μεταξύ των περιοχών ενδιαφέροντος και αντίστοιχων γειτονικών με αποδεδειγμένα κοιτάσματα κτλ. Αρκούμαι ως μη ειδικός γεωλόγος στα στοιχεία της δικής μου επιστήμης, της γεωπολιτικής, που μπορώ να αναλύσω.

Οι δυστυχισμένοι πετρελαιάδες…

Ο κ. Κωνσταντακόπουλος, όμως, μας ενημερώνει και για κάτι που πραγματικά δεν γνωρίζαμε. Μας πληροφορεί, λοιπόν, πως «Ξεχνάμε ότι, για το 90% των χωρών όπου ανακαλύφθηκαν υδρογονάνθρακες, απεδείχθησαν, από πάσης πλευράς, κατάρα και καθόλου ευλογία».

Φαντάζομαι ότι οι Η.Π.Α., ο Καναδάς, η Σαουδική Αραβία, τα Η.Α.Ε, το Κουβέιτ, το Ομάν, το Κατάρ, το Καζακστάν, το Ιράν, η Λιβύη, η Νορβηγία, η Δανία, η Μ. Βρετανία, η Ρωσία, η Ουκρανία, η Βενεζουέλα, είτε κακόπεσαν (αλλά μας το κρύβουν επιμελώς), είτε ανήκουν στο υπόλοιπο 10% των χωρών που δεν θεωρούν…«κατάρα» τον τόσο πλούτο! Αν όμως, όλες οι παραπάνω χώρες είναι η εξαίρεση του κανόνα, τότε αλήθεια, στο υπόλοιπο 90% που συνιστά το κανόνα του κου Κωνσταντακόπουλου, ποιες χώρες περιλαμβάνονται;

Και για να προλάβω την αντίδραση που ενδεχομένως να προκαλέσει η ύπαρξη της Λιβύης και του Ιράν στην πιο πάνω λίστα, να αναφέρω ότι τα όποια δεινά έχουν βρει αυτές τις χώρες δεν έχουν να κάνουν με την εκμετάλλευση των εκεί κοιτασμάτων, αλλά με την κακοδιοίκηση δικτατόρων και διαφόρων φανατικών, καταστάσεις που είτε προϋπήρχαν είτε υπάρχουν μια χαρά σε πολλές περιοχές της Γης και χωρίς…υδρογονάνθρακες!

Περί επιχειρηματολογίας...

Στο κεφάλαιο υπό τον τίτλο «Απίθανα ψέμματα» ο κ. Κωνσταντακόπουλος μας αναφέρει τα τέσσερα βασικά «ψέμματα» που μας έχουν πει για τα πιθανά κοιτάσματα στην Ελλάδα και για την ΑΟΖ.

Α.  Η Ελλάδα έχει αμύθητο ενεργειακό πλούτο.

Εδώ ο συγγραφέας ισχυρίζεται ότι «Ακόμα κι αν τον έχουμε, θα χρειαστούμε πολλά χρόνια για να τον βγάλουμε από κει που είναι. Στο μεταξύ τι θα γίνει; Θα μείνουμε χωρίς νοσοκομεία, θα στείλουμε όλους τους νέους στο εξωτερικό και θα πηδάμε απελπισμένοι από τις ταράτσες;»

Σύμφωνοι! Θέλει χρόνο. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να ξεκινήσουμε έστω και τώρα για να μην χάνουμε ακόμα περισσότερο χρόνο; Και όσο για το τι θα συμβεί «στο μεταξύ», κανείς δεν είπε να καθίσουμε με σταυρωμένα τα χέρια και να μετράμε το πόσοι πήδηξαν «από τις ταράτσες τους». Δεν μπορούν να γίνουν ταυτόχρονα; Γιατί πρέπει να βάλουμε τον εαυτό μας στο δίλημμα ή το ένα ή το άλλο;

Β.  Ο πλούτος μας ανήκει.

Το επιχείρημα εδώ είναι ότι με τα Μνημόνια που έχουμε υπογράψει ουσιαστικά έχουμε υποθηκεύσει τα κοιτάσματά μας και αφού είναι μη βιώσιμο το χρέος, μοιραία θα τα χάσουμε. Άρα δεν είναι τώρα η κατάλληλη στιγμή να τα εξορύξουμε.

Αυτό είναι ένα σοβαρό επιχείρημα που έχει κάποια βάση. Πράγματι οι υπογραφές που υποχρεωθήκαμε να βάλουμε στα Μνημόνια μας έκαναν κάτι πολύ κοντά σε αποικία. Όμως, τελεσίδικα δεν έχουμε χάσει τίποτα. Η ηττοπάθεια δεν μας ωφελεί. Περιθώρια ακόμα υπάρχουν. Εκεί που δεν υπάρχουν περιθώρια είναι στο χρόνο. Κι αυτό γιατί δεν μπορούμε να περιμένουμε πότε και, φυσικά αν, θα φτιάξει ποτέ η οικονομία της χώρας και πότε και αν θα αποδεσμευτούμε από τα Μνημόνια, απλά για να αρχίσουμε τις διαδικασίες έρευνας και εξόρυξης των υδρογονανθράκων. Παραείναι σημαντική η οικονομική ωφέλεια από τα κοιτάσματα αυτά για να την αγνοήσουμε. Κάποιες φορές πρέπει να παίρνουμε κάποια ρίσκα και αυτό μάλλον -και πολύ περισσότερο σε αυτή τη χρονική συγκυρία που ήρθε- είναι ένα από αυτά. Ας σταθούμε ως Ελληνικός λαός στο ύψος των περιστάσεων και αν τεθεί επί τούτου θέμα, ας αντισταθούμε σε τυχόν εκχώρηση των κοιτασμάτων μας.

Γ. Υποστηρίζεται, τελείως ανακριβώς, ότι απαιτείται για την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων η ανακήρυξη ΑΟΖ.

Είναι αλήθεια. Η υφαλοκρηπίδα και ο ορισμός αυτής αρκεί. Αφού, λοιπόν, η διαδικασία ορισμού/οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας είναι ίδια με αυτή της ΑΟΖ και εξίσου απαραίτητη για να συνεχίσουμε, τότε ποιος είναι ο λόγος που είναι τόσο απαγορευτικό να προχωρήσουμε σε ανακήρυξη συγκεκριμένα της ΑΟΖ; Εκτός, βέβαια, κι αν δεν πρέπει να προχωρήσουμε ούτε με την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας…

Να σημειώσουμε σε αυτό το σημείο ότι ειδικά για την υφαλοκρηπίδα έχουμε, καλώς ή κακώς, υιοθετήσει ως θέση της εξωτερικής μας πολιτικής την προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, με την έως τώρα άρνηση της Τουρκίας και με αποτέλεσμα το πάγωμα της όλης κατάστασης επί δεκαετίες. Επομένως ή θα συνεχίσει να είναι «κολλημένη» η διαδικασία κι εμείς εγκλωβισμένοι εις το διηνεκές ή θα πρέπει να προχωρήσουμε μονομερώς και σε αυτή τη διαδικασία, για την υφαλοκρηπίδα αυτή τη φορά, αλλάζοντας τη θέση μας περί προσφυγής στη Χάγη, κάτι το οποίο μπορεί να φέρει την ένταση που θέλει να αποφύγουμε ο κ. Κωνσταντακόπουλος. Άρα;

Δ.     Λέγεται ότι οι «διεθνείς νταβατζήδες» εμπόδισαν την Ελλάδα να προχωρήσει στην αξιοποίηση του ορυκτού της πλούτου.

Το επιχείρημα που μας παρουσιάζει εδώ το άρθρο είναι ότι αφού μας εμπόδιζαν στο παρελθόν να βγάλουμε τον όποιο ορυκτό πλούτο έχουμε στη χώρα γιατί μας αφήνουν τώρα; Η απάντηση είναι πως εάν δεχθούμε ότι όντως δεν ενθάρρυναν έως τώρα τις εξορύξεις (για να το πούμε διπλωματικά), τότε ο λόγος που το έκαναν ήταν για να τις ενθαρρύνουν σε κάποια στιγμή αργότερα, όπως π.χ. τώρα, και όχι γιατί δεν θέλουν να βγουν ποτέ οι υδρογονάνθρακες της χώρας.

Θα μου πείτε «άρα για τις εκμεταλλευτούν οι ίδιοι»! Ναι, για να εκμεταλλευτούν ότι μπορούν περισσότερο. Όμως, γι αυτό το θέμα έχει δοθεί μια απάντηση πιο πάνω.

Αναφορικά δε με το ζήτημα που θέτει το άρθρο στο σημείο αυτό, περί της μη επαρκούς ακόμα στελεχώσεως των αρμοδίων φορέων από την κυβέρνηση, η απάντηση είναι ότι αυτό αποτελεί ανεπάρκεια και πρόβλημα της κυβέρνησης που δεν ακυρώνει όμως τον αρχικό ισχυρισμό ότι, δηλαδή, είχαν υπάρξει διπλωματικές παρεμβάσεις επί σειρά ετών για να μην προχωρήσουμε σε έρευνες.

Ειλικρινά αδυνατώ να καταλάβω την ουσία ύπαρξης αυτού του επιχειρήματος στο κείμενο γενικότερα. Τι θέλει, δηλαδή, να μας πει ο κ. Κωνσταντακόπουλος; Ότι η τωρινή «διοχέτευση» δεδομένων για κοιτάσματα έρχεται σε αντίφαση και δεν δικαιολογεί τις έως τώρα «φήμες» περί «δήθεν» παρεμπόδισης των ερευνών από αυτά τα ξένα κέντρα, άρα το θέμα των πετρελαίων το εφηύραν εκ του μηδενός τώρα οι ξένοι, και η «διοχέτευση» αυτή γίνεται εξυπηρετώντας κάποια άλλη ατζέντα άσχετη με τους υδρογονάνθρακες. Η μη στελέχωση δε, των αρμόδιων υπηρεσιών από την κυβέρνηση επιβεβαιώνει την ύπαρξη μιας τέτοιας διαφορετικής ατζέντας κι έτσι σε ότι αφορά τα κοιτάσματα, αποδεικνύεται η…μη ύπαρξή τους.

Τρικυμία εν κρανίω!

Επιχειρηματολογίας συνέχεια...

Ο κ. Κωνσταντακόπουλος με έμμεσο τρόπο μεν σαφή δε, μας παρουσιάζει ούτε λίγο ούτε πολύ ως «Αη Βασίληδες» όλους όσους έχουν κατά καιρούς επιχειρηματολογήσει υπέρ της ανακήρυξης και οριοθέτησης της ΑΟΖ και προχωράει παραπέρα στο γιατί η σχετική επιχειρηματολογία είναι…επιζήμια για τη χώρα.

Μας απαριθμεί, λοιπόν, το δια ταύτα του γιατί δεν πρέπει τελικά να ανακηρύξουμε (όχι να οριοθετήσουμε, αλλά ούτε καν να ανακηρύξουμε…) ΑΟΖ.

1.      Σύμφωνα με το άρθρο «ο διεθνής θόρυβος περί τα αμύθητα ενεργειακά αποθέματα της Ελλάδας» δύναται να εμποδίσει το ενδεχόμενο αίτημα μιας μελλοντικής κυβέρνησης (φέρνει σαν παράδειγμα το ΣΥΡΙΖΑ) για κούρεμα του χρέους και απεμπλοκής από τα Μνημόνια, αφού θα μας πουν: «μα εσείς πλέετε στο αέριο και το πετρέλαιο, γιατί να σας κουρέψουμε το χρέος;»

Κατ’ αρχήν, το επιχείρημα αυτό βασίζεται σε ένα τελείως υποθετικό σενάριο, ότι δηλαδή, κάποια μελλοντική κυβέρνηση θα θελήσει να απεμπλακεί από τα Μνημόνια. Όσο κι αν είναι επιθυμητό, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι θα μπορούσε κάτι τέτοιο να συμβεί στο ορατό μέλλον. Αναφορικά με το κούρεμα του χρέους, αυτό είναι μια μεγάλη κουβέντα και όσον αφορά το αν υπάρχει στα σοβαρά στην ατζέντα της τρόικας πλέον, αλλά και για το ποιο θα είναι το πραγματικό όφελος. Ας μην ξεχνάμε ότι επί της ουσίας το πρώτο κούρεμα δημιούργησε αν όχι περισσότερα προβλήματα από όσα υποτίθεται θα έλυνε, το λιγότερο δεν άλλαξε την ουσιαστική εικόνα του χρέους. Αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία…

Η ουσία είναι ότι δεν είναι δυνατόν το υποθετικό αίτημά μας για απεμπλοκή από το Μνημόνιο ή κουρέματος του χρέους να αποτελέσει εμπόδιο για μια διαδικασία, που αν έχει καλή κατάληξη μεταφράζεται σε περισσότερα λεφτά από οποιοδήποτε κούρεμα και που σήμερα να ξεκινούσε θα ήθελα περίπου 10 χρόνια για να ολοκληρωθεί!

2.      Το δεύτερο επιχείρημα θέλει την κυβέρνηση να προσπαθεί να επιφέρει ένα επίπλαστο κλίμα ευφορίας στο λαό, δυνητικά όμως εις βάρος της πραγματικής προσπάθειας που πρέπει να κάνουμε εντός της ευρωζώνης. Πριν πούμε κάτι άλλο, οφείλω να επισημάνω την αντίφαση του να μιλάμε για απεμπλοκή της χώρας από το Μνημόνιο στη μια παράγραφο και στην επόμενη να μιλάμε για «τον αγώνα που οφείλει να δώσει μέσα στην ευρωζώνη και την ΕΕ όπου βρέθηκε». Αν βγούμε από το Μνημόνιο, νομίζω πως όλοι(;) καταλαβαίνουμε ότι θα γίνει με ταυτόχρονη έξοδό μας από το Ευρώ.

Από εκεί και πέρα ότι το ενδεχόμενο μελλοντικών κερδών από τον ορυκτό μας πλούτο δεν πρέπει να μας αποπροσανατολίσει από την γενική προσπάθεια όλων μας να δημιουργήσουμε, επιτέλους μετά από σχεδόν 200 χρόνια, ένα σοβαρό κράτος με όλη τη σημασία του όρου, είναι παραπάνω κι από σωστό. Όμως, την ίδια στιγμή, αυτό δεν μπορεί να σημαίνει ότι δεν πρέπει να προχωρήσουμε το θέμα της έρευνας και δυνητικής εκμετάλλευσης των όποιων πλουτοπαραγωγικών κοιτασμάτων ενδέχεται να διαθέτει η χώρα.

3.      «Αν πάμε υπό τις παρούσες συνθήκες σε εκμετάλλευση τυχόν υδρογονανθράκων, αυτό δεν θα μας απαλλάξει από τον βραχνά του χρέους, θα επιτρέψει όμως τη λεηλασία των φυσικών μας πόρων».

Όπως ειπώθηκε και πιο πάνω, κάποια ρίσκα αξίζει το κόπο να λαμβάνονται. Στην περίπτωση, όμως, που αποφασίσουμε να ακολουθήσουμε την άποψη του συγγραφέα του άρθρου, διατρέχουμε έναν άλλο κίνδυνο στον οποίο λίγοι έχουν αναφερθεί. Ο κίνδυνος έγκειται στο ότι μέχρι η Ελλάδα να ορθοποδήσει οικονομικά με κάποιο τρόπο, στο όχι κατ’ ανάγκη και τόσο ορατό μέλλον, να μας έχουν προσπεράσουν οι ήδη ταχύτατες τεχνολογικές εξελίξεις και οι όποιες νέες μορφές ενέργειας έχουν ανακαλυφθεί μέχρι τότε να έχουν κάνει λιγότερο αναγκαίους τους υδατάνθρακες, με αποτέλεσμα η εξόρυξή τους να μην είναι οικονομικά συμφέρουσα. Σε μια τέτοια περίπτωση, και εφόσον όντως τα κοιτάσματα που ενδέχεται να υπάρχουν είναι μεγάλα, θα έχουμε να κάνουμε με ένα λαχείο στα χέρια μας που κέρδισε το τζάκ ποτ και απλά δεν το εισπράξαμε ποτέ μέχρι που έληξε… Και αυτό, πραγματικά, είναι ένα ρίσκο που δεν αντέχουμε να πάρουμε. Μια ήττα χωρίς καν να έχουμε προσπαθήσει!

4.   Το τελευταίο επιχείρημα του άρθρου είναι ότι εφόσον δεν προσφέρει τίποτα περισσότερο από την υφαλοκρηπίδα η ΑΟΖ στις δυνατότητές μας για έρευνα, δεν υπάρχει λόγος να προχωρήσουμε στην ανακήρυξη, ενώ από την άλλη η μερική ανακήρυξη στις περιοχές μακριά από την Τουρκία θα δημιουργήσει αρνητικά τετελεσμένα. Αν πάλι προχωρήσουμε σε ανακήρυξη παντού, τότε κινδυνεύουμε με μια ανεπιθύμητη ένταση με τη γειτονική μας χώρα. Άρα ας μην κάνουμε τίποτα!

Το αντιεπιχείρημα για το πρώτο σκέλος έχει ουσιαστικά παρουσιαστεί πιο πάνω και πολύ απλά είναι ότι οι δυνατότητες που μας παρέχει η υφαλοκρηπίδα δεν είναι αρκετή δικαιολογία για να τεκμηριώσει την τόσο κατηγορηματική αντίθεση του συγγραφέα του άρθρου με την ανακήρυξη της ΑΟΖ, από την στιγμή μάλιστα που και ο ορισμός της υφαλοκρηπίδας ακολουθεί την ίδια διαδικασία άρα και τους ίδιους δυνητικούς κινδύνους. Εκτός, ξαναλέω, αν δεν πρέπει να προχωρήσουμε ούτε με την υφαλοκρηπίδα, στην οποία περίπτωση όμως θα έπρεπε να αλλάξει και ο τίτλος του άρθρο του κ. Κωνσταντακόπουλου σε: «Γιατί δεν πρέπει να ανακηρύξουμε ούτε ΑΟΖ, ούτε υφαλοκρηπίδα»…

Για το δεύτερο σκέλος του ως άνω επιχειρήματος, η απάντηση είναι ότι φυσικά και αν γίνει ανακήρυξη της ΑΟΖ θα πρέπει να αφορά το σύνολό της και όχι μέρος της. Εδώ θα συμφωνήσω και ας ελπίσω να μην έχει κάτι τέτοιο στο μυαλό της η κυβέρνηση γιατί, όντως, τα αποτελέσματα θα είναι καταστροφικά για την Ελλάδα.

Όμως, αυτό δεν μπορεί να είναι δικαιολογία για να πούμε: «Αφού απ’ τη μια  δεν πρέπει να κάνουμε μερική ανακήρυξη, κι απ’ την άλλη αν κάνουμε συνολική ενδέχεται να έχουμε ένταση με την Τουρκία, ας μην κάνουμε τίποτα!» Με αυτή τη λογική δεν πρέπει να κάνουμε ποτέ τίποτα για κανένα ελληνοτουρκικό ζήτημα! Γινόμαστε εθελοντικά δορυφόροι και πλήρως φινλανδοποιημένοι από την Τουρκία και με αυτό τον τρόπο τους δίνουμε αμαχητί ΤΟ ΣΥΝΟΛΟ των εθνικών μας θεμάτων και διεκδικήσεων, και όχι απλά την περιοχή π.χ. γύρο από το Καστελόριζο!

Την άποψη αυτή που εκφράζει στο άρθρο του ο κ. Κωνσταντακόπουλος τη στηρίζει στο ότι η χώρα βρίσκεται σε μια κατάσταση «ιστορικά πρωτοφανούς διεθνούς απομόνωσης, βαθιού κλονισμού των σχέσεών μας με την ΕΕ, εξασθένισης που δημιουργεί πρόβλημα ακόμα και στις κινήσεις του Στόλου και της Αεροπορίας». Αν και με το τελευταίο δεν μπορεί κανείς να διαφωνήσει, παρ’ όλα αυτά, εκπλήσσει η άποψη του συγγραφέως περί διεθνούς απομόνωσης και κλονισμού των σχέσεων με την Ε.Ε., όταν αυτή τη στιγμή η κατάσταση είναι εξόφθαλμα αντίθετη.

Αυτή τη στιγμή ο κόσμος, οι ξένες χώρες, και φυσικά η Ε.Ε. βρίσκονται δίπλα μας, όχι φυσικά επειδή μας αγαπάνε, αλλά επειδή θέλουν να διασφαλίσουν πρωτίστως ότι δεν θα καταρρεύσουμε εμείς, άρα κι αυτοί μαζί με εμάς, και δευτερευόντως γιατί ελπίζουν ότι μπορούν να κερδίσουν πολλά από αυτή τη κατάσταση. Έχει μήπως κανείς την εντύπωση ότι μας έδωσαν τόσα δισεκατομμύρια ευρώ για να αφήσουν μετά την Τουρκία να κάνει μια κρίση, ένα θερμό επεισόδιο ή/και πόλεμο και να τινάξει τα πάντα στον αέρα, και μάλιστα όχι μόνο οικονομικά αλλά και γεωπολιτικά; Είμαστε η επένδυσή τους!

Ποια διεθνής απομόνωση; Τα 400 Abrams, τα περίπου 800 Τ/Θ διαφόρων τύπων και όχι μόνο, πραγματικής αξίας δισεκατομμυρίων, οι Αμερικανοί μας τα δίνουν δωρεάν στα πλαίσια της…απομόνωσής μας; Η Ισραηλινοί μας απομόνωσαν…συμμαχώντας μαζί μας; Έχουμε για πρώτη φορά καλές σχέσεις με ίσως το ισχυρότερο λόμπι των Η.Π.Α. και αυτό ονομάζεται απομόνωση; Αν πάλι η απομόνωση φαίνεται από το ενδιαφέρον της Κίνας μέσω της COSCO που κάνει σιγά-σιγά το άνοιγμά της στην Ελλάδα με επενδύσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων (‘προβλήτα 2’, ενδιαφέρον για Θριάσιο Πεδίο και ΟΣΕ), τότε μακάρι να είμαστε έτσι απομονωμένοι για πολύ καιρό ακόμα!...

Τέλος, όσον αφορά το μήνυμα που πρέπει να εκπέμψουμε προς την Τουρκία κατά τον κ. Κωνσταντακόπουλο, το παραθέτω αυτούσιο προς αξιολόγηση από τον αναγνώστη για να το κρίνει μέσα από το πρίσμα όλων όσων είδαμε ότι έγραψε ο ίδιος στο κείμενό του και όσων απάντησα κι εγώ από εδώ:

«Σεβόμαστε το modus vivendi, περιμένουμε να το κάνετε κι εσείς, θα σας είμαστε ευγνώμονες αν το κάνετε. Φυσικά, αν επιδιώξετε να εκμεταλλευθείτε την παρούσα κρίση, η απάντησή μας, μην έχετε αμφιβολία, θα είναι συντριπτική, ανεξαρτήτως κόστους για σας και για μας»…

Αντί επιλόγου…

Τον κ. Κωνσταντακόπουλο δεν τον γνωρίζω, ούτε και -προς Θεού- έχω τίποτα προσωπικό εναντίων του. Όμως, επειδή πιστεύω ότι τα επιχειρήματα απαντώνται με επιχειρήματα και ότι στην μεταβατική φάση που βρίσκεται η χώρα δεν έχουμε ανάγκη από θεωρίες αλλά από διάλογο, σωστή σφαιρική ενημέρωση, πράξεις και υπερβάσεις σε όλους τους τομείς, δεν μπόρεσα να αποφύγω τον πειρασμό να απαντήσω στο κείμενό του. Θέλω να πιστεύω ότι συνεισέφερα σε αυτόν τον διάλογο που γίνεται και θα περιμένω τυχών απαντήσεις ή σχόλια.

*  Ο Παναγιώτης Α. Καράμπελας είναι Στρατηγικός και Πολιτικός Αναλυτής με εξειδίκευση στην Επικοινωνιακή Πρόληψη και Διαχείριση Κρίσεων και μέλος του Ελληνικού Κέντρου Ευρωπαϊκών και Διεθνών Αναλύσεων (ΕΛ.Κ.Ε.Δ.Α.).

ΠΕΡΙ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Υπενθύμιση βασικών Αρχών και η Ελληνική χρόνια αρρυθμία

Σε όλα τα ζητήματα με τα οποία ασχολείται η Ελληνική διπλωματία, παρατηρείται μια συνέπεια στην…ασυνέπεια. Μια χρόνια αρρυθμία στην Ελληνική εξωτερική πολιτική, στον τρόπο σκέψης των υπευθύνων γενικότερα, όπως και στη πρακτική τους, βάσει των οποίων καθορίζεται η στάση της Ελλάδος ως τώρα σε μείζονα Εθνικά θέματα.

Του Παναγιώτη Α. Καράμπελα

Πολιτικός & Στρατηγικός Αναλυτής

Όμως, για να έχουμε μια πλήρη εικόνα των λαθών που γίνονται, θα πρέπει πρώτα να αποπειραθούμε να σκιαγραφήσουμε τις βασικές γενικές Αρχές που διέπουν –ή, ως ένα βαθμό, θα έπρεπε να διέπουν– την Εξωτερική Πολιτική μιας χώρας.

Βασικές Αρχές - Ο κοινός παρονομαστής στην Εξωτερική Πολιτική

Μια χώρα, λοιπόν, πρέπει να διαθέτει:

- Όραμα, που να διερμηνεύει τα ιδανικά του Έθνους της.

- Στόχους, για μην χάνει τον προσανατολισμό της ώσπου να επιτύχει το ποθητό αντικειμενικό σκοπό.

- Σύμπνοια, με τον λαό ώστε να αντικατοπτρίζεται η λαϊκή βούληση στο τελικό αποτέλεσμα.

- Ανθρώπους που να εμφορούνται από τον απαραίτητο πατριωτισμό, ώστε να εργάζονται χωρίς να φείδονται θυσιών, για να γίνει ο εκάστοτε στόχος πραγματικότητα.

Πριν, πρώτα και πάνω απ’ όλα όμως, και για να μπορέσουμε να συνεχίσουμε στα ενδότερα, θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε κάποια βασικά δεδομένα και να ξεδιαλύνουμε κάποιους μύθους. Έτσι, οφείλουμε να τονίσουμε ότι, μεταξύ κρατών και κυβερνήσεων, στη Διπλωματία και τις Διεθνείς Σχέσεις (όπως αυτές εφαρμόζονται και ασκούνται από τα αρχαία χρόνια ακόμα), ΔΕΝ υπάρχουν τα ακόλουθα:

ΑΓΑΠΗ – ΜΙΣΟΣ

ΦΙΛΙΑ – ΕΧΘΡΟΤΗΤΑ

ΔΙΚΑΙΟ – ΑΔΙΚΟ

ΝΟΜΙΜΟΤΗΤΑ – ΠΑΡΑΝΟΜΙΑ

ΤΙΜΙΟΤΗΤΑ – ΑΤΙΜΙΑ

ΙΔΕΟΛΟΓΙΕΣ

ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ

ΙΔΑΝΙΚΑ

ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ

ΣΥΜΜΑΧΙΕΣ

Στη Διπλωματία, τις Διεθνείς και Διακρατικές Σχέσεις, υπάρχει ένα και μόνο πράγμα που μετράει: το ΣΥΜΦΕΡΟΝ! Και η Ελλάδα το έχει βιώσει αμέτρητες φορές αυτό στην Ιστορία της, με προδοσίες από «συμμάχους», περιφρόνηση Διεθνών Συμφωνιών από «φίλους» και εχθρούς!

Έτσι δεν τιμωρείται η Τουρκία για τις Γενοκτονίες των Ελλήνων και των Αρμενίων, και τον Αττίλα στην Κύπρο παρά τις αποφάσεις του ΟΗΕ. Δεν τιμωρείται η FYROM για τις ανιστόρητες αξιώσεις της εις βάρος της Ελλάδας. Δεν τιμωρείται η Αλβανία για την συμπεριφορά της στους Βορειοηπειρώτες και τον Μεγαλοϊδεατισμό της. Το αντίθετο μάλιστα. Ενισχύονται οι γείτονές μας αυτοί με κάθε τρόπο από τις άλλες χώρες Ευρωπαϊκές, υπερατλαντικές και μη, διότι γι αυτές η αλήθεια, το τι είναι δίκαιο και νόμιμο είναι έννοιες ρευστές, οι οποίες αλλάζουν κατά το δοκούν αναλόγως του συμφέροντος της κάθε μίας.

Και ας μη γελιόμαστε: Κάθε φορά που φαίνεται να εφαρμόζονται οι διεθνείς νόμοι, οι συμφωνίες, τα ψηφίσματα, οι Συνθήκες και κάθε φορά που μοιάζει πως κινείται οτιδήποτε για λόγους «ηθικών αρχών», ο ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ λόγος είναι το ΣΥΜΦΕΡΟΝ! Κάποιον ή κάποιους τους συμφέρει να εφαρμοστούν οι νόμοι και τα ψηφίσματα εκείνη τη δεδομένη χρονική στιγμή, και τότε και μόνο τότε είναι που όλες αυτές οι ευγενείς ιδέες γίνονται…επίκαιρες.

Ο Δαρβίνος στην Παγκόσμια Διπλωματική Σκηνή

Πράγματι, στον χώρο των Διεθνών Σχέσεων ισχύει η ΔΑΡΒΙΝΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ: Στο τέλος επιβιώνει ο ισχυρότερος, δηλαδή ο πιο δραστήριος, ο πιο γρήγορος, ο πιο έτοιμος.

Και αυτό έρχεται σε πλήρη αντιδιαστολή με την επικρατούσα αντίληψη των κυβερνώντων τη χώρα μας, βάσει της οποίας είναι εποικοδομητικό και αποδοτικό για τις εξωτερικές μας σχέσεις το να κάνουμε «χειρονομίες καλής θέλησης», χωρίς ξεκάθαρα ανταλλάγματα... Στο μυαλό των ανθρώπων που διοικούν αυτόν το τόπο, η Δαρβινική Θεωρία έχει αλλάξει. Με τις αποφάσεις τους φαίνεται πώς πιστεύουν ότι στο τέλος δεν επιβιώνει ο πιο ισχυρός, αλλά ο πιο...καλοσυνάτος, ο πιο αφελής! Όμως, αυτή είναι μια μόνο από τις παθογένειες που χαρακτηρίζουν την Ελληνική εξωτερική πολιτική τα τελευταία τουλάχιστον 30 χρόνια.

Οι Ελληνικές παθογένειες 

Από την Μεταπολίτευση και μετά, 4 είναι τα κοινά χαρακτηριστικά της εξωτερικής μας πολιτικής:

α) Αφέλεια: Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Αντί για βιτρίνα της πολιτικής μας και περιτύλιγμα, έχει γίνει ο σκελετός και η αιχμή του δόρατος της εξωτερικής μας πολιτικής. Οι δικαστές είναι άνθρωποι και αυτοί, επιρρεπείς σε πιέσεις και πιθανούς εκβιασμούς. Αλλά ακόμα κι αν υποθέσουμε ότι είναι ακέραιοι χαρακτήρες που τιμούν το λειτούργημά τους, πάλι δεν μπορεί θέματα Εθνικής Κυριαρχίας να τίθενται υπό αμφισβήτηση και να εξαρτώνται από αποφάσεις τρίτων, οποιοιδήποτε κι αν είναι αυτοί!

β) Υπακοή σε έξωθεν...«παραινέσεις»: Αυτό βέβαια είναι κάτι που συμβαίνει στην ουσία, από την Απελευθέρωση της Ελλάδος από τους Τούρκους και μετά. Τότε ήταν το Γαλλικό, το Αγγλικό και το Ρωσικό κόμμα που ανοιχτά δήλωναν το ποιους εκπροσωπούσαν. Τώρα τα κόμματα της Βουλής έχουν πιο προσεγμένα ονόματα από επικοινωνιακής άποψης, αλλά την ίδια συμπεριφορά απέναντι στις επιθυμίες των ξένων κέντρων αποφάσεων. Τα παραδείγματα είναι πάμπολλα και γνωστά: Ίμια, Οτσαλάν, τα Σύμφωνα της Μαδρίτης και του Ελσίνκι, S-300, αντιπυραυλική ασπίδα κτλ.

γ) Απουσία διορατικότητας και φαντασίας: Η έλλειψη διορατικότητας και φαντασίας είναι έκδηλη κι έχει φανεί κατ’ επανάληψη έως τώρα. Η αδυναμία αντίληψης των αρνητικών επιπτώσεων της ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε. είναι το πιο επίκαιρο, όσο και το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα γι αυτό. Είναι φυσικά, άμεσα συνδεδεμένη η απουσία φαντασίας και διορατικότητας με τις προαναφερθείσες έξωθεν παραινέσεις και επιρροές, όμως εδώ αναφερόμαστε σε εκείνη τη μερίδα των πολιτικών της χώρας που όχι λόγω οσφυοκαμψίας, αλλά λόγω πεποιθήσεων, πραγματικά πιστεύουν στην Ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας, και δυστυχώς αυτοί δεν είναι λίγοι…

δ) Παντελής έλλειψη Στρατηγικής και ενδοκυβερνητικά: Είναι πλέον δεδομένο ότι η Ελλάδα, από την Μεταπολίτευση και μετά, δεν είχε ΠΟΤΕ συγκεκριμένους και κοινά συμφωνημένους Εθνικούς στόχους. Η κάθε Κυβέρνηση είχε την δική της θεώρηση για το ποια θα έπρεπε να είναι η Εξωτερική Πολιτική της χώρας. Δυστυχώς όμως, διαφορές στους στόχους υπήρξαν ακόμα και μέσα στις ίδιες τις κυβερνήσεις, και όχι απλά σε επίπεδο πρακτικής εφαρμογής του κυβερνητικού προγράμματος, που είναι φυσιολογικό να υπάρχουν. Είδαμε, δηλαδή, Υπουργούς Εξωτερικών με τελείως διαφορετική θεώρηση, να ακολουθούν τελείως διαφορετικές πολιτικές από το προκάτοχό τους, που ήταν κι αυτός του ίδιου κόμματος! Κλασική περίπτωση αποτελεί η διαδοχή του Θεοδώρου Πάγκαλου από τον Γιώργο Παπανδρέου στο τέλος της δεκαετίας του ’90...

Συμπλέγματα κατωτερότητας και αδράνεια

Ένας ακόμα παράγοντας στον τρόπο σκέψης πίσω από την, κατ’ ευφημισμόν, σχεδίαση εξωτερικής πολιτικής της χώρας, είναι και η παρανόηση της γεωπολιτικής σημασίας της Τουρκίας και της Ελλάδας. Η Τουρκία τα τελευταία χρόνια λόγω των εξελίξεων στην περιοχή της, έχει αναδειχθεί σε σημαντική σύμμαχο των Αμερικανών, παρά την πρόσφατη επιδείνωση των σχέσεών της με το Ισραήλ. Όμως και η ίδια η Τουρκία δεν έμεινε με σταυρωμένα χέρια, αλλά έκανε ότι μπορούσε για να εκμεταλλευτεί την θέση της αυτή. Ο Μπρεζίνσκι στο βιβλίο του «Η μεγάλη σκακιέρα», όπου μιλάει για τις γεωπολιτικές ισορροπίες και την γενικότερη κατάσταση ανά την υφήλιο, είναι ζήτημα αν αναφέρει την Ελλάδα μια-δυό φορές, ενώ για την Τουρκία έχει αφιερώσει σε πάρα πολλά σημεία, σελίδες ολόκληρες.

Το λάθος που γίνεται είναι ότι αποδεχόμαστε την γεωπολιτική «ανωτερότητα» και σημασία της Τουρκίας, αδυνατώντας να δούμε τρόπους να εκμεταλλευτούμε την δική μας πολύ σημαντική γεωπολιτική θέση. Ο αγωγός Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη έμεινε οριστικά στα χαρτιά, σε αντίθεση με τον αντίστοιχο αγωγό Μπακού – Τσεϊχάν που παρά τα σαφώς μεγαλύτερα προβλήματα στην εκεί περιοχή, ολοκληρώθηκε κανονικά. Η υποστήριξη των Αμερικανών προς τη τελευταία αυτή περίπτωση, είναι άμεση συνάρτηση και της θέλησης και πίεσης της Τουρκίας προς αυτή τη κατεύθυνση.

Επίσης, οποιεσδήποτε Ελληνικές επενδύσεις έχουν γίνει στα Βαλκάνια, είναι αποτέλεσμα ιδιωτικής πρωτοβουλίας και πολλές φορές μάλιστα, αποτέλεσμα της απόγνωσης που έχει επιφέρει η οικονομική πολιτική, το ζοφερό επιχειρηματικό περιβάλλον και η γενικότερη κατάσταση εντός της Ελλάδας.

Αντί, λοιπόν, τα προηγούμενα χρόνια να προσπαθήσουμε να διεισδύσουμε στα Βαλκάνια σε βαθμό εξάρτησης των τελευταίων από εμάς -όσο κυνικό κι αν ακούγεται αυτό- και κατόπιν να κάνουμε σαφές προς όλες τις κατευθύνσεις, ότι εμείς είμαστε το κλειδί της περιοχής, κάναμε ακριβώς το αντίθετο: Υφυπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησης Σημίτη που ήταν τότε υπεύθυνος για το ελληνικό πρόγραμμα για την ανασυγκρότηση των Βαλκανίων, ένα πρόγραμμα που μοίρασε εκατοντάδες εκατομμύρια στα γειτονικά μας κράτη, είχε «ξεκαθαρίσει» με επίσημη δήλωση, πως δεν συνδέεται η χρηματική αυτή βοήθεια που έδιδε η Ελλάδα προς τις όμορες χώρες με κανενός είδους αντάλλαγμα, ανατρέποντας έτσι την βασικότερη Αρχή της παγκόσμιας διπλωματίας, αυτή της «ανταποδοτικότητας», δηλαδή το αυτονόητου «δούναι και λαβείν»! Άλλη μια τραγική απόδειξη αφελούς συμπεριφοράς… Το λυπηρό δε είναι, ότι αυτός ο τρόπος σκέψης έχει περάσει και στο Διπλωματικό Σώμα, με διπλωμάτες της Υπηρεσίας Διεθνούς αναπτυξιακής Συνεργασίας (Υ.Δ.Α.Σ.) να αναφέρουν τα ίδια σε ιδιωτικές τους συζητήσεις…

Όλα αυτά, δίνουν μια εικόνα του επιπόλαιου τρόπου με τον οποίο λαμβάνονται αποφάσεις σχετικά με τα κρίσιμα Εθνικά μας Θέματα. Είναι ακριβώς αυτές οι λογικές που μας έφεραν στην απαξίωση και στο περιθώριο. Είναι αυτός ο τρόπος σκέψης και λειτουργίας που υπάρχει και σε όλους τους τομείς διακυβέρνησης της χώρας, που μας οδήγησε και στην σημερινή οικτρή οικονομική κατάσταση. Και είναι ακριβώς αυτά που πρέπει να αλλάξουν πρώτα. Η υλοποίηση ενός Γεωπολιτικού – Γεωστρατηγικού Δόγματος, όπως ζητάει επιτακτικά η κοινότητα των πολιτικών επιστημόνων, δίνει το ορθό πλαίσιο μέσα στο οποίο μπορεί να γίνει η «θεραπεία» αυτών των παθογενειών που υπονομεύουν την εξωτερική μας πολιτική, αλλά κατ’ επέκταση και την ίδια την Τιμή και αξιοπρέπεια του Έθνους. Για όσους, βέβαια, σημαίνουν ακόμα κάτι οι λέξεις αυτές…