Κάθε πόλεμος παράγει τεράστιο αριθμό δεδομένων που επιβεβαιώνουν ή ανατρέπουν αντιλήψεις και δόγματα αλλά και που δημιουργούν καινούργια. Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει ήδη γίνει αφορμή για μια σειρά αναλύσεων και αρκετά σημαντικά έχουν γραφτεί. Εδώ θα παραθέσουμε ακροθιγώς και επιγραμματικά, προσπαθώντας να μη κουράσουμε, τις σημαντικότερες διαπιστώσεις που αφορούν και την Ελλάδα.
Του Παναγιώτη Α. Καράμπελα*
Από τις πρώτες κιόλας ώρες της Ρωσικής εισβολής, η τεράστια σημασία των ακολούθων -χωρίς κάποια σειρά- έγινε προφανής:
- Αντιαρματικά. Η παρουσία σε μεγάλους αριθμούς αντιαρματικών όλων των ειδών, βεληνεκών και μεθόδων καθοδήγησης έπαιξε μεγάλο ρόλο από τις πρώτες ώρες κιόλας της σύρραξης. Η μετέπειτα αποστολή μεγάλων αριθμών αντιαρματικών από διάφορες πηγές και οι μεγάλες επιτυχίες με αυτά, απλά επιβεβαιώνουν τον δυσανάλογα τεράστιο ρόλο τους σε σχέση με το μικρό τους κόστος. Σημαντικό είναι να τονίσουμε την επιχειρησιακή αξία ακόμα και απλών, παλιότερης γενιάς συστημάτων. Άξια λόγου είναι και η χρησιμότητα των αντιαρματικών -μεγαλύτερου βεληνεκούς, κυρίως- και στην επάκτια άμυνα.
- Αντιαεροπορικά συστήματα. Ειδικά τις πρώτες ώρες της σύγκρουσης, όπου η άμυνα της Ουκρανίας ήταν ακόμα ακέραιη, φάνηκε η αξία (ή και η έλλειψη):
α) της ύπαρξης σύγχρονων και όχι παρωχημένων συστημάτων,
β) της αριθμητικής επάρκειας αυτών για την επαρκή κάλυψη σημαντικών στόχων/περιοχών,
γ) η αξία των μικρότερων και μέχρι πρόσφατα περιφρονημένων, “ταπεινών” Α/Α πυροβόλων. Είναι χαρακτηριστικά τα βίντεο των πρώτων ωρών όπου χαμηλά ιπτάμενα μεταφορικά ελικόπτερα πετάνε πάνω από τις στέγες σπιτιών οι κάτοικοι των οποίων απλά τα…βιντεοσκοπούσαν. Αν σε κρίσιμα σημεία της πορείας των ελικοπτέρων υπήρχαν Α/Α ακόμα και .50 αντί των smart phones, οι απώλειες των Ρώσων θα ήταν ακόμα μεγαλύτερες. Ο ρόλος τους δε και στην επάκτια άμυνα δεν πρέπει να υποτιμάται. Τονίζουμε κυρίως τα πυροβόλα για την δυνατότητα εμπλοκής πολλών στόχων ανά γέμισμα και με χαμηλότατο κόστος, με πυρομαχικά που με τη σωστή φύλαξη μπορούν να διατηρηθούν δεκαετίες χωρίς ανάγκη επαναπιστοποιήσεων, συντήρησής τους κτλ.
Ως χώρα χάσαμε ευκαιρίες απόκτησης τέτοιων συστημάτων κυρίως τη δεκαετία του 1990 και με τα Gepard και με τα M163.